«بررسی عنصر روایتگری در مرزبان-نامه

Authors

  • فائزه هدایی دانش‌آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد نجف‌آباد
  • محبوبه خراسانی استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد
Abstract:

از آن­جایی که مرزبان­نامه، یکی از امّهات آثار تعلیمی کهن پارسی است، به سبب شیوه­ی روایت­گری و بعد تعلیمی از جایگاه ویژه، برخوردار است. این مقاله سعی دارد به تحلیل جایگاه راوی در روایت و داستان­های مرزبان­نامه بپردازد. در این مبحث، نشان داده شده که روایت­گری در مرزبان­نامه با یک راوی صورت نگرفته است. راوی کسی است که قصّه از زبان او نقل می­­شود. این راوی می­تواند به طور آشکار یا پنهان در قصّه حضور داشته باشد. راوی هر روایت در سطحی ویژه قرار می­گیرد، در نتیجه برای روایت­شنو نیز می­توان سطوحی را در نظر گرفت (در حقیقت روایت­شنوها در هر روایت متفاوت­اند). زیرا هر روایت همان طور که راوی دارد، ناگزیر در مقابل روایت­شنو (مخاطب) نیز دارد. روایت­شنو با خواننده­ی داستان متفاوت است. همچنین راوی نسبت به چگونگی حضور در داستان، می­تواند درون داستانی یا برون داستانی باشد و از طرف دیگر راوی بر اساس نسبتی که با داستان دارد، دخیل در داستان یا جدا از داستان است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی ساختار روایی در مرزبان نامه

روایت‌شناسی از مباحث مورد توجه در سبک‌شناسی است که با رویکرد افرادی مثل؛ تزوتان تودوروف[1]، ولادیمیر پراپ[2]، شلومیت ریمون-کنان[3]، رولان بارت[4]و مایکل جی تولان[5]که در این حوزه صاحب نظر هستند، گسترش پیدا کرده است. بررسی ساختار روایی در حکایات تمثیلی که به نثر فنی و مصنوع نوشته شده‌اند، موضوعی است که در این مقاله بدان پرداخته شده است. سبک حکایت‌های تمثیلی قرن ششم که  با صنایع بدیعی و توصیفات م...

full text

شرح و بررسی سطرهایی از مرزبان نامه

در این جُستار دو سطر از کتاب مرزبان‌نامه شرح و معنی شده‌است. علامه محمد قزوینی در برابر این دو سطر، علامتِ پرسش قرار داده و در ضبط برخی واژه‌ها و نیز معنی آن‌ها اظهار تردید کرده است. مرحوم خطیب­رهبر دو سطرِ مذکور را بی­معنی دانسته‌است و محمد روشن نیز با تغییر واژه­ای از این سطرها متن را دچار پیچیدگی بیشتری کرده و البته از معنی دقیق عبارات سخنی نگفته‌است. آنچه سطرهای مورد بحث را دچار اختلال و پیچید...

full text

دیالکتیک در باب اول مرزبان نامه

در این مقاله سعی بر آن است  تا با روش تحلیل ساختارشکنانه‌ی دریدا باب اول مرزبان نامه را – که به شیوه‌ی حکایت در حکایت است_ ساختارشکنی کنیم و پیوندش را با دیالکتیک هگل نشان دهیم. شخصیّت‌های اصلی این باب، مرزبان و دستور هستند. نگرش ساختارشکنانه‌ی دریدا برای ما روشن می‌سازد که بین این دو شخصیّت به ظاهر متضاد، ضدیتی وجود ندارد. در واقع این دو همچون دو همکار یا دو هم بازی هستند که وجود آن‌ها برای کامل...

full text

مرزبان نامه یادگاری از ایران عهد ساسانی

مرزبان نامه دربردارنده داستان ها و حکایتهای بسیار کهن است و باور بر این است که این کتاب در اصل به یکی از گویش های فارسی میانه و آن طوری که وراوینی می گوید به زبان طبری کهن تألیف شده بوده است که دو بار به طور جداگانه توسط سعدالدین وراوینی و محمد بن غازی ملطیوی به نثر فنی فارسی دری برگردانده شده است. با بررسی درونمایه داستان های آن مشخص می شود که طبق گفته وراوینی اصل کتاب از سابقه ای کهن و حتی که...

full text

نگاهی به تمثیل‌های نمادین در مرزبان نامه

یکی از معروف‌ترین تمثیل‌ها، تمثیل حیوانی است که فرنگیان به آن فابل می‌گویند و آن را یکی از انواع ادبی می‌دانند، در فابل قهرمانان حکایت جانوران‌اند که هر کدام نمایندﮤ طبقه‌ای از مردم جامعه هستند. کتاب مرزبان نامه از شاهکارهای نثر مصنوع از زبان حیوانات و به تقلید از کلیله و دمنه نوشته شده است. مؤلف کتاب هنرمندانه و با دید وسیع اجتماعی و فرهنگی، توانسته است از قهرمانان داستان‌ها که همان جانوران هس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 10

pages  65- 86

publication date 2012-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023